वेगवान नाशिक / मारुती जगधने
़नांदगाव शहर व तालुक्यात होणाऱ्या अपघातांमध्ये बहुतांश अपघात हे मद्यप्राशन करून व नियमांचे उल्लंघन करून वाहन चालवणे असल्याचे अनेकांचे प्राण जात आहे. वाहनांमध्ये चार चाकी किंवा दुचाकी मध्ये मद्यपीनकडे दारूच्या बाटल्या सापडतात मात्र त्यांच्यावर ठोस कारवाई होताना दिसत नाही मद्यपीन मुळे होणारे अपघात कसे थांबवता येते यावर कड क उपयोजनांची गरज आहे.
वाहतूक नियमांचे पालन सुनिश्चित करण्यासाठी पोलिसांनी वेळोवेळी वाहन तपासणी मोहिमा राबविणे अत्यंत महत्त्वाचे असते. नांदगाव शहरामध्ये धर्मराज कडलक हे एकमेव कॉन्स्टेबल सध्या वाहतुकीच्या नियंत्रणावरती बेकायदेशीरपणे वाहन चालवणे. विनापरवाना, दुचाकी वरील तीन सीट, ऑटोरिक्षांवरील वाढीव सीट तसेच ऑटो रिक्षा धारकांकडून कोणत्याही गणवेश नसतानाही वाहन चालवणे तसेच टॅक्सी धारकांवरती वाहन नसताना त्यांच्यावर कारवाई करणे आदींचे संदर्भात पोलीस काम करत आहे . बेकायदेशीर
कारणास्तव होणाऱ्या वाहनांवर दंडात्मक कारवाई एकटा माणुस किल्ला लढत आहे.
या मोहिमांचा उद्देश रस्ते अपघात कमी करणे, वाहतुकीचे सुयोग्य नियमन करणे, तसेच नागरिकांच्या सुरक्षिततेला प्राधान्य देणे हा असतो. परंतु काही वेळा या मोहिमेच्या अनुषंगाने होणाऱ्या कृत्यांवर प्रश्नचिन्ह निर्माण होते, विशेषतः जेव्हा वाहनचालकांना बेकायदेशीर दंड लावला जातो किंवा अनावश्यक त्रास दिला जातो.
वाहन तपासणी मोहिमेद्वारे खालील बाबींची तपासणी केली जाते:
परवाना आणि कागदपत्रे: वाहनचालकाचा परवाना वैध आहे का, वाहनाचे नोंदणी प्रमाणपत्र, विमा व फिटनेस प्रमाणपत्र तपासले जाते.
वाहनांची स्थिती: वाहन चालवण्यासाठी योग्य स्थितीत आहे का, जसे की ब्रेक, लाईट्स आणि इतर महत्त्वाच्या भागांची चाचणी घेतली जाते.
वाहन नियमांचे पालन: हेल्मेटचा वापर, सीटबेल्ट लावणे, वेगमर्यादा पाळणे, आणि मद्यपान करून वाहन चालवणे यांसारख्या नियमांचे पालन केले जाते का याची खात्री केली जाते.
दंड आणि त्यासंबंधी प्रश्न
वाहतूक नियमांचे उल्लंघन झाल्यास दंड आकारणे कायद्याने योग्य आहे. मात्र काहीवेळा बेकायदेशीर पद्धतीने दंड आकारल्याच्या तक्रारी नागरिकांकडून येतात. उदाहरणार्थ:
परवाना असूनही दंड: काही वेळा सर्व कागदपत्रे वैध असूनही वाहनचालकांना अनावश्यकपणे दंड भरावा लागतो.
ठराविक वेळा आणि ठिकाणी तपासणी: काही वेळा तपासणीसाठी वेळापत्रक असतानाही वाहनचालकांना थांबवले जाते.
विनापरवाना वाहने: अनधिकृत वाहने रस्त्यावर आढळल्यास कठोर कारवाई केली जाते. मात्र, काही वेळा नियमांमध्ये स्पष्टता नसल्याने वाहनचालक त्रस्त होतात.
: अलीकडील काळात दंडाची रक्कम वाढल्यामुळे सामान्य नागरिकांवर आर्थिक बोजा पडतो.
वाहनचालकांनी नियमांचे पालन करणे ही त्यांची जबाबदारी आहे. यासाठी त्यांनी कागदपत्रे नेहमी अपडेट ठेवावीत, वाहतुकीचे नियम पाळावेत, तसेच वाहन सुस्थितीत ठेवावे. वाहन चालवताना सुरक्षेचा विचार करून सीटबेल्ट व हेल्मेटचा वापर करणे आवश्यक आहे.
वाहतूक पोलिसांनी तपासणी मोहिमा राबवताना कायदेशीर चौकट पाळणे अत्यावश्यक आहे. अनावश्यक त्रास देणे किंवा चुकीच्या पद्धतीने दंड लावणे हे टाळले गेले पाहिजे. तसेच, तपासणी प्रक्रियेत पारदर्शकता आणण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा वापर करणे उपयुक्त ठरेल, जसे की कॅमेऱ्याद्वारे तपासणी, ई-चलन प्रणाली, इत्यादी.
वाहतूक नियमांचे काटेकोर पालन होण्यासाठी पोलिसांची वाहन तपासणी मोहीम आवश्यक असली तरी नागरिकांवर बेकायदेशीर दंड लावणे योग्य नाही. दोन्ही बाजूंनी जबाबदारीचे पालन केल्यास वाहतूक व्यवस्थेतील अडचणी दूर होतील आणि रस्ते अधिक सुरक्षित होतील.
