घ्या फुकटचे पैसे, आता खाद्य तेल कापणार तुमचा खिसा, एवढे वाढले भाव

वेगवान नाशिक / मारुती जगधने
नाशिक , ता. 23 – money किरणांच्या मालाच्या वाढत्या दरांचा फटका आता थेट ग्रहिणींच्या किचनला बसला आहे .वाढत्या महागाईने ग्रहिणींचे बजेट कोलमडले. सरकारने एकीकडे पैसे वाटायचे आणि दुसरीकडून वसुल करायचे असा येथून पुढील नित्यक्रम असणार आहे. आज घरात लागणा-या खाद्या तेलाच्या किंमती प्रचंड वाढल्या आहे.
राज्य व केंद्राच्या पिएम किसान,श्रावण बाळ,निराधार, विहीर,गाय,शेळि ,मेंढी,शेती औजारे, शेतीपुरक मशनरी, शेती नुकसान ,कर्जमाफ करणे,शेलेय व काँलेज फि सवलत विविध जाती ना दिल्या जानार्या सबसेडी आदी अनुदान शासनस्तरावर मिळत असते या सह आजुन शेकडो शासकिय योजना आहेत.
या योजनांना पैसा कुठून यतो तर विविध करदात्याकडुन मिळणारा कर शासकिय कर यातुन हा पैसा उभा होतो तसेच प्रत्येक मानूस वेगवेगळ्या रुपाने कर आदा करतो कलावंत शेतकरी व्यापारी लहानमोठे व्यवसाईक आदी कडुन येणार कर यातुन शासन स्तरावर योजना किंवा विकास कामे केली जातात.
तेव्हा सहजीकच महागाई वाढणार.शिवाय अन्नधान्य रेशन मोफत प्रवासभाडे सवलत या मध्ये दिलीजानारी सवलत मग लागनारा पैसा विविध कारणास्तव खर्च होणारा खर्च भरुन काढण्यासाठी काही प्रमाणात महागाई वाढणार सध्या खाद्यतेल आणि किराणा मालाच्या किंमतींमध्ये झालेली वाढ अनेक कारणांमुळे घडत असते.
या वाढीचं प्रमुख कारण म्हणजे पुरवठा साखळीतील अडथळे, वाढलेल्या उत्पादन खर्चामुळे आलेली महागाई आणि जागतिक बाजारातील किंमतीतील चढउतार. त्याचबरोबर, हवामान बदल, जागतिक स्तरावरील राजकीय अस्थिरता, आयात-निर्यात धोरणे आणि मागणी-पुरवठा यामध्ये झालेला असमतोल हे देखील महत्त्वाचे घटक आहेत.
1. खाद्यतेलातील किंमतवाढ:
हवामानाचा परिणाम: पाम, सोयाबीन आणि सूर्यफूल तेलाच्या उत्पादनावर हवामानाचा थेट परिणाम होतो. खराब हवामानामुळे पिकांचे नुकसान होते, ज्यामुळे उत्पादन कमी होते आणि त्यामुळे पुरवठा मर्यादित होतो.
आंतरराष्ट्रीय बाजाराचा परिणाम: भारत पाम तेलाचा सर्वात मोठा आयातदार असल्याने, मलेशिया आणि इंडोनेशियातील परिस्थितीचा थेट परिणाम होतो. जागतिक बाजारात होणारी किंमतवाढ भारतातही प्रतिबिंबित होते.
अर्थव्यवस्था आणि करांतील बदल: कच्च्या तेलावर लागू असलेल्या करांमध्ये बदल झाल्यास त्याचा परिणाम थेट खाद्यतेलाच्या किंमतींवर होतो.
2. किराणा मालातील किंमतवाढ:
उत्पादन खर्च: खतं, बी-बियाणं, मजुरी, इंधन आणि वाहतूक खर्चात झालेली वाढ किराणा मालाच्या उत्पादनावर परिणाम करते. यामुळे शेतीमालाचा बाजारभाव वाढतो.
साठवणूक आणि वितरणाचा खर्च: थंड साठवणूक आणि वितरण तंत्रज्ञानात सुधारणा न झाल्यामुळे मालाची साठवणूक योग्य पद्धतीने होत नाही, ज्यामुळे काही वेळा तुटवडा निर्माण होतो आणि किंमती वाढतात.
मागणी आणि पुरवठा: काही वस्तूंच्या मागणीमध्ये अनपेक्षित वाढ होते, तर काही वेळा पुरवठा कमी पडतो. विशेषत: सणासुदीच्या काळात मागणी वाढल्यास त्याचा परिणाम किंमतीवर होतो.
आंतरराष्ट्रीय परिस्थिती: आयात केलेल्या मसाल्यांच्या किंमतीवर, आंतरराष्ट्रीय बाजारातील अनिश्चितता आणि चलनातील बदलांचा मोठा प्रभाव पडतो.
भविष्यातील उपाय:
सरकारने काही योजना जाहीर केल्या आहेत जसे की, किमान समर्थन किंमत (MSP) आणि सबसिडीच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना मदत करणे. तसेच साठवणुकीच्या पायाभूत सुविधांमध्ये गुंतवणूक वाढवणे आणि आयात निर्बंधांवर देखरेख ठेवणे गरजेचे आहे.
कुल मिलावट पाहता, खाद्यतेल व किराणा मालातील किंमतींमध्ये अस्थिरता आणखी काही काळ राहू शकते, परंतु दीर्घकालीन उपायांनी किंमत नियंत्रण साधता येईल.
खाद्यतेल आणि किराणा मालाच्या किमतींमध्ये अलीकडे खूप चढ-उतार पाहायला मिळाले आहेत. किराणा वस्तूंच्या किंमती भारतातील विविध भागांमध्ये वेगवेगळ्या असू शकतात. उदाहरणार्थ, सध्या बाजारात काही महत्त्वाच्या वस्तूंचे दर पुढीलप्रमाणे आहेत:
तांदूळ: 25 ते 150 रुपये प्रति किलो, गुणवत्तेनुसार बदलते.
डाळी (तूर, मूग, उडीद): साधारण 130 ते 180 रुपये प्रति किलो.
साखर 40 ते : 60 रुपये प्रति किलो.
तेल: मोहरी तेल सुमारे 176 रुपये प्रति लिटर, सोयाबीन तेल आणि इतर तेलांचे दर 130 ते 500 रुपये प्रति लिटरच्या दरम्यान असू शकतात.
कांदे आणि बटाटे: कांदे साधारण 50 ते 70 रुपये प्रति किलो तर बटाटे २५ ते ४० रुपये प्रति किलो.
भारतात सध्या महागाईमुळे किंमती वाढल्याचे दिसून येते, विशेषतः तेलाच्या दरात वाढ झाली आहे.
सप्टेंबर २०२४ च्या दरांनुसार, तेलांचे भाव मराठीत पुढीलप्रमाणे आहेत:
शेंगतेल: ₹182.72 प्रति किलो
सोयाबीन तेल: ₹122 प्रति किलो
सूर्यफूल तेल: ₹122 प्रति किलो
शेंगदाणे (कच्चे): सध्याच्या बाजारपेठेनुसार ₹70 ते ₹100 प्रति किलोच्या दरम्यान, क्षेत्रानुसार किंमतीत थोडा फरक असू शकतो.भाजीपाला व कराणाने मालाचे भाव वाढले आहे लाडक्या बहिणींना मिळणारे १५००₹ कोणत्या कोपर्याला जातील ते कळणार नाही असा सुर महिला ग्रहिनीमध्ये उमटतो लाडक्या बहिणीला पगार चालू झाला आणी महगाई वाढली एकुन एकच झाले एका हाताने दिले दुसर्या हाताने घेतले .
तेलाचे हे दर स्थानिक बाजारात किंवा किराणा दुकानांमध्ये थोडेफार बदलू शकतात, त्यामुळे स्थानिक स्तरावर तपासणे आवश्यक आहे.शिवाय महागाईला असलेली काही कारणे.
राज्य व केंद्राच्या पिएम किसान,श्रावण बाळ,निराधार, विहीर,गाय,शेळि ,मेंढी,शेती औजारे, शेतीपुरक मशनरी, शेती नुकसान ,कर्जमाफ करणे,शेलेय व काँलेज फि सवलत विविध जाती ना दिल्या जानार्या सबसेडी आदी अनुदान शासनस्तरावर मिळत असते या सह आजुन शेकडो शासकिय योजना आहेत या योजनांना पैसा कुठून यतो तर विविध करदात्याकडुन मिळणारा कर शासकिय कर यातुन हा पैसा उभा होतो तसेच प्रत्येक मानूस वेगवेगळ्या रुपाने कर आदा करतो कलावंत शेतकरी व्यापारी लहानमोठे व्यवसाईक आदी कडुन येणार कर यातुन शासन स्तरावर योजना किंवा विकास कामे केली जातात तेव्हा सहजीकच महागाई वाढणार.शिवाय अन्नधान्य रेशन मोफत प्रवासभाडे सवलत या मध्ये दिलीजानारी सवलत मग लागनारा पैसा विविध कारणास्तव खर्च होणारा खर्च भरुन काढण्यासाठी काही प्रमाणात महागाई वाढणार . सनासुदीच्या दिवसात वाढलेली महागाई महिलांचे बजेड बिघडले.
