वेगवान नाशिक
नाशिक, ता. 1 आॅगस्ट – नाशिक ढोल: नाशिक ढोल पथक आपल्या लाडक्या बाप्पाच्या (भगवान गणेशाच्या) स्वागतासाठी सज्ज झाले आहेत. नाशिक, मुंबई, दिल्ली, सुरत, उज्जैन, हैदराबादसह विविध शहरांमध्ये नाशिकचे ढोल पथक आपली कला दाखवणार आहेत. या ड्रम जोड्यांमध्ये तरुण पुरुष, महिला आणि अगदी लहान मुलांचाही समावेश आहे. या पारंपरिक वाद्यांच्या आगळ्यावेगळ्या आवाजाने गणेशोत्सवाला वेगळी ओळख मिळवून दिली आहे. नाशिकमध्ये गणेशोत्सवासाठी ५० हून अधिक ढोल पथके तयार करण्यात आली असून, गणेश आगमन सोहळा आणि विसर्जन मिरवणुकीत ते नृत्य सादर करतील.
‘हान’ ढोल ताल मोहीम:
नाशिक शहर ढोल पथकांनी सादर केलेल्या 30 बीट, 8 बीट, नाशिक ढोल, शिवस्तुती, रामलखन, कृष्णा, ट्रेन, गोविंदा ढोलीबाजा, संबळ, वक्रतुंड, भीमरूपी आणि लयकारी गरबा या तालांनी संगीतप्रेमी मंत्रमुग्ध होतील. ढोल, ताशा, टोल, झांज आणि भगवे झेंडे या वाद्यांचा समावेश असलेले हे ढोल पथक नृत्यातून हिंदू संस्कृतीचे अभिमानाने प्रतिनिधित्व करते.
नाशिकचे प्रसिद्ध शिवराय वद्य:
‘शिवराय वद्य’ या संमेलनाचा इतिहास पाहिला तर केवळ महाराष्ट्रातच नव्हे तर दिल्लीतील संसद भवनातही त्याचा ठसा उमटला आहे. याशिवाय, हरिद्वार येथील कुंभमेळ्यात आणि मुंबईतील चिंतामणी गणेश मंडळात ढोल वाजवण्याचा मान ‘शिवराय वद्य’ संघाला मिळाला आहे. दरवर्षी नाशिकमधील चौथा गणपती भगवान श्री साक्षी गणेश यांच्या चरणी विसर्जन मिरवणुकीचे नेतृत्व करण्याचा मान या संघाला दिला जातो.
मराठी संस्कृती जपण्याचे प्रयत्न:
‘शिवराय वद्य’ टीमचा मुख्य उद्देश मराठी संस्कृतीचे जतन करणे आहे. “‘शिवराय वद्य’ संघ हिंदू संस्कृतीचा अभिमान कोणत्याही व्यत्ययाशिवाय उच्च पातळीवर टिकवून ठेवण्याचा प्रयत्न करतो,” शिवराय म्हणाले. संगीत संघाचे प्रमुख तुषार भागवत यांनी ही भावना व्यक्त केली.
दोन महिने सराव:
‘शिवराय वद्य’ संघाला नऊ वर्षे पूर्ण झाली असून, संघातील खेळाडूंची संख्या दिवसेंदिवस वाढत आहे. आमच्या संघात 100 मुली आणि एकूण 300 खेळाडूंचा समावेश आहे, ज्यात मुलींची संख्या जास्त आहे. ढोल पथक दिवसेंदिवस विस्तारत आहे. साक्षी वखारे म्हणाल्या, आम्ही गेल्या दोन महिन्यांपासून ढोलकीचा सराव करत आहोत. “आमच्या टीममध्ये कॉलेजचे विद्यार्थी, आर्किटेक्ट, डॉक्टर आणि इंजिनिअर आहेत. प्रत्येकजण दररोज दोन तास सरावासाठी येतो.”
नाशिक ढोलचा इतिहास:
पर्यटन आणि किल्ल्यांपासून ते आयटी हब बनण्यापर्यंत, द्राक्षांच्या शहरापासून ते वाईन कॅपिटलपर्यंत नाशिकची जगभरात ख्याती होत आहे. नाशिकची आणखी एक महत्त्वाची ताकद म्हणजे त्याचा ढोल. नाशिकच्या ढोलाची एक वेगळी ओळख आहे. प्राचीन ढोल, शंख आणि ध्वज यांच्याशी निगडित असलेल्या आमच्या ढोल-ताशा गटांनी त्यांच्या संगीताने एक सांस्कृतिक ओळख निर्माण केली आहे. गणेश विसर्जन मिरवणुका आणि छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या जयंती दरम्यान अशा गटांचे तालबद्ध बीट्स ऐकणे हा एक उत्सव आहे. आज नाशिक जिल्ह्यात दीडशेहून अधिक ढोल पथके आहेत. काही संघांमध्ये 3 वर्षांच्या मुलांपासून ते 60 वर्षांच्या प्रौढांपर्यंतच्या खेळाडूंचा समावेश होतो. सण-उत्सवाच्या काळात नाशिकच्या ढोलपथकांना देशभरातून मागणी असते.
